Tweede Kamer voegt keuze voor uitstel toe aan ‘bedrag ineens’
Wanneer deelnemers gebruikmaken van de mogelijkheid tot het opnemen van een bedrag ineens, kan dat fiscale en dus financiële gevolgen voor ze hebben. Dat was voor de Tweede Kamer aanleiding voor vragen. De keuze voor het ‘bedrag ineens’ verhoogt namelijk het totale inkomen van een deelnemer in het jaar waarin het bedrag wordt uitbetaald. Dit hogere totale inkomen kan effect hebben op de verschuldigde inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen (waaronder AOW) en het recht op inkomensafhankelijke regelingen.
De kamervragen hebben ertoe geleid dat er nu een keuzemoment is opgenomen in het wetsvoorstel: een groep deelnemers kan kiezen voor uitstel van uitbetaling van het ‘bedrag ineens’. Dit zijn de deelnemers die pensioneren vóórdat of in het jaar waarin zij AOW-leeftijd bereiken. Kiezen zij voor uitstel, dan vindt de uitbetaling plaats in de maand februari ná het jaar waarin zij de AOW-gerechtigde leeftijd bereiken. De keuze voor ‘bedrag ineens’ moeten zij wel nog steeds vóór de ingangsdatum van het pensioen maken.
Grote gevolgen voor communicatie
De mogelijkheid om uit te stellen heeft grote gevolgen voor de uitlegbaarheid van ‘bedrag ineens’ aan deelnemers. Deelnemers moeten nu al inzicht krijgen in de hoogte van:
- het maximale bedrag dat zij kunnen opnemen;
- het levenslange ouderdomspensioen na opname van het bedrag;
- het levenslange ouderdomspensioen wanneer het bedrag niét wordt opgenomen.
Daar komt de mogelijkheid van uitstel nog bij. Zoals het nu omschreven is in de wettekst, hebben deelnemers veel meer informatie nodig om een keuze te kunnen maken. Te veel, vinden wij. Volgens de wettekst ‘wordt het ouderdomspensioen tot het moment van de afkoop vastgesteld alsof geen gebruik wordt gemaakt van het recht op afkoop’. Dat betekent dat het pensioen tot het moment dat het bedrag wordt uitbetaald, hoger is dan na de uitbetaling van het bedrag. Er ontstaat dus een soort hoog-laag constructie. Daarnaast zullen ook de gevolgen van een eventueel uitstel moeten worden uitgelegd. Vanuit het principe van uitlegbaarheid zouden wij het beter vinden als het uitstel van de uitbetaling geen gevolgen heeft voor de hoogte van het pensioen.
Vervroegde evaluatie ‘bedrag ineens’
Vanwege de discussie over de financiële gevolgen voor deelnemers, zal het ministerie van Sociale Zaken (SZW) deze nieuwe wettelijke mogelijkheid al binnen 2 jaar evalueren. En na 3 jaar opnieuw. Dit is eerder dan in het ingediende wetsvoorstel stond. Bij de evaluatie wil SZW kijken naar de gevolgen voor mensen met een laag inkomen en naar de financiële gevolgen voor de pensioenfondsen. Als grote groepen deelnemers gebruikmaken van hun wettelijke recht, kan dit namelijk effect hebben op de dekkingsgraden van de pensioenfondsen. Eerder berekende de Pensioenfederatie overigens al dat deze gevolgen beperkt zullen zijn.
Wij bereiden ons voor
Vanaf 1 januari 2022 hebben deelnemers wettelijk recht op de opname van het bedrag ineens. Dat betekent dat zij in 2021 al geïnformeerd moeten worden over deze mogelijkheid. Wij onderzoeken nu wat de informatiebehoefte is van deelnemers. Hoe kunnen we ze straks het beste begeleiden bij het maken van hun keuze?
Daarnaast bespreken wij de komende tijd met onze klanten hoe zij tegen dit onderwerp aankijken. En we bespreken wat de samenhang is met andere keuzemogelijkheden op de pensioendatum. Denk aan het uitruilen van ouderdomspensioen in partnerpensioen, of omgekeerd. Afhankelijk van die keuzes kan het ‘bedrag ineens’ hoger of lager worden. Belangrijke keuzes dus, die vragen om goede communicatie en een goede begeleiding – ook door ons.