Spring naar inhoud

SZW start met evaluatie uniforme rekenmethodiek (URM)

Bij de invoering van de uniforme rekenmethodiek in 2019 gaf het ministerie van Sociale Zaken (SZW) al aan dat ze deze versneld zou gaan evalueren. Recent is SZW daadwerkelijk gestart met deze evaluatie, de uitkomsten hiervan maakt het ministerie eind 2021 bekend. We verwachten daarom voorlopig geen grote wijzigingen.

Wat is de uniforme rekenmethodiek ook alweer?

De uniforme rekenmethodiek is een manier om het te bereiken pensioen te berekenen. Doordat gerekend wordt met meerdere toekomstscenario’s, kan ook inzicht gegeven worden in de hoogte van het pensioen als het economisch mee- of tegenzit. Voor DB-regelingen zijn er 3 uniforme rekenmethodieken: de generieke methode, URM 1 en URM 2. Voor DC-regelingen is de generieke methode verplicht.

Waarom deze versnelde evaluatie?

Bij de invoering van de uniforme rekenmethodiek zijn keuzes gemaakt waarvan de gevolgen niet volledig helder waren. Dit waren keuzes over communicatie – de inzet van de navigatiemetafoor – en over de manier van rekenen: nominaal of reëel? Daarom heeft het ministerie bij de invoering al toegezegd de uniforme rekenmethodiek na één jaar te zullen evalueren.

Zijn er al inzichten opgedaan over de URM?

Ja, bij de Pensioenfederatie is een werkgroep al langer bezig met de voorbereiding van de evaluatie. De werkgroep inventariseerde de bevindingen en ervaringen binnen onder meer de federatie en bij Mijnpensioenoverzicht.nl.

Bevindingen communicatie
Uit deelnemersonderzoek blijkt dat de scenario’s op zich bevallen. Deelnemers waarderen de eerlijkheid van de boodschap: dat je de toekomst niet kunt voorspellen. Al worden sommigen er ook onzeker van. Recent onderzoek van Mijnpensioenoverzicht.nl naar de navigatiemetafoor bevestigt dat deelnemers de boodschap begrijpen – dat het pensioen kan mee- of tegenvallen. Het goed-weer-scenario vinden ze echter te positief en daarmee te veel beloven. De koopkrachtboodschap wordt niet begrepen. Daarnaast leidt het tot verwarring dat het UPO en Mijnpensioenoverzicht.nl zowel nominale bedragen als de reële bedragen van de URM gebruikt.

Bevindingen rekenmethode
Positief aan de URM is dat elke pensioenuitvoerder verplicht is om te rekenen met dezelfde toekomstscenario’s. Verschillen in uitkomsten komen dus niet doordat de ene pensioenuitvoerder een rooskleuriger verwachting van de toekomst heeft dan de andere. De verschillen die er zijn, worden veroorzaakt door verschillen in regelingen, beleid en populatie. Dat is meteen het tweede positieve aspect van de URM: uitkomsten passen echt bij de situatie van de deelnemer. Denk aan belegginskeuzes die deelnemers van DC-regelingen maken.

Ondertussen wordt de URM steeds prominenter in communicatie ingezet. Van een instrument om onzekerheid aan te tonen, wordt het nu ook een instrument om inzicht te geven in de gevolgen van pensioenkeuzes – bij een waardeoverdracht bijvoorbeeld of straks bij de overgang naar een nieuw pensioenstelsel. Daarvoor is de huidige URM echter niet altijd geschikt. Bij DC-regelingen lopen de scenario’s – vooral voor jongeren – vaak sterk uiteen. Zo sterk dat het niet meer voldoende inzicht geeft aan jongeren om een keuze op te kunnen baseren. Willen we de huidige URM toch op die manier inzetten, dan moet eerst een aantal fundamentele vragen beantwoord worden.

Hoe gaat het verder?

Wij hebben via de Pensioenfederatie onze bevindingen met SZW gedeeld. Het ministerie is net begonnen met de evaluatie en de verwachting is dat deze tot ver in 2021 loopt. Het is daardoor niet waarschijnlijk dat er op korte termijn grote aanpassingen komen op het gebied van communicatie of de rekenmethode. Wel hebben wij bij de ontwikkeling van de Pensioenchecker-app – een initiatief van de Pensioenfederatie, waar wij ook aan meewerkten – al voorgesorteerd op toekomstige aanpassingen van SZW. Zo verwachten we dat het rekenen straks alleen nog met reële nettobedragen gaat, en gebruiken we die nu al in de Pensioenchecker.

Zodra er meer bekend is over de uitkomsten van evaluatie, delen wij die met u.

Auteur