Het nieuwe pensioenstelsel: kunnen we het deelnemers uitleggen?

Hoe ingewikkeld de pensioenwerkelijkheid kan zijn, toetsen we bij deelnemers. In een vooronderzoek stonden we stil bij een aantal knelpunten in de uitlegbaarheid. Eén daarvan is dat bij het nieuwe pensioencontract de totale premie collectief belegd wordt. En dat vóóraf wordt vastgesteld op welke manier het collectieve beleggingsresultaat – over verschillende leeftijdsgroepen – wordt verdeeld. Gevolg: er ontstaat voor deelnemers een verschil tussen het collectieve beleggingsresultaat en wat ze individueel krijgen. Best lastig om dat straks uit te leggen aan deelnemers. Op welke manier kunnen wij op een begrijpelijke manier individueel inzicht geven, terwijl deelnemers collectief pensioen opbouwen?

Ons vooronderzoek moet meer licht werpen op dergelijke mogelijke knelpunten. Met een prototype van een online pensioenoverzicht (met kapitaal als uitgangpunt) proberen we het nieuwe stelsel op verschillende manieren aan deelnemers uit te leggen. In diepte-interviews onderzoeken we vervolgens wat ze begrijpen en accepteren. Inmiddels hebben we de 3^e ronde achter de rug. En hebben we al bijzondere inzichten opgehaald.  

Wat we tot nu toe zien? Deelnemers waarderen het wanneer we informatie gelaagd aanbieden. Want het is al snel te veel, hoe toegankelijk we de visualisatie ook maken. Sterker nog: hoe meer inzicht in het kapitaal en de rendementen we geven, hoe minder snel deelnemers het lijken te accepteren. Zo ook bij het verschil in rendement per leeftijdscategorie – in theorie begrijpen mensen dat, maar zien ze het verschil in beeld, dan neemt dat begrip snel af. Dat geldt ook voor de ‘reservepot’: deelnemers begrijpen het principe, maar dat het bedrag dat wij in het prototype tonen niet van henzelf is, is lastiger over te brengen.

Deze eerste inzichten uit het vooronderzoek zijn nu de basis voor verder onderzoek. De komende tijd gaan we verder met deelnemersonderzoeken. De wetgeving is bovendien continu in ontwikkeling. En dat betekent ook dat we ons prototype niet alleen op basis van nieuwe inzichten, maar ook op basis van nieuwe informatie steeds beter aan kunnen scherpen. Alles met maar één doel: het nieuwe pensioenstelsel uitlegbaar maken voor deelnemers.

Meer weten over onze inzichten tot nu toe? En het prototype met eigen ogen zien? Bekijk hiernaast onze presentatie die we voor het jaarcongres van de Pensioenfederatie maakten.

• De hoofdlijnennotitie op hoofdlijnen