Wet waardeoverdracht klein pensioen: Hoe gaan onze processen eruit zien?

Binnen TKP heeft een divers samengestelde groep zich gebogen over de manier waarop de processen rondom waardeoverdracht klein pensioen het beste kunnen worden vormgegeven. Daarbij is de keuze eerst aan het pensioenfonds (of -uitvoerder): ieder pensioenfonds (of -uitvoerder) moet zelf bepalen of hij gebruikmaakt van het recht op automatische overdracht.

In dit artikel gaan we uit van de situatie dat een pensioenfonds inderdaad wil meewerken aan automatische waardeoverdracht. De processen die dan in gang moeten worden gezet, lenen zich er bij uitstek voor om ze geautomatiseerd te laten plaatsvinden. Daarvoor zijn meerdere redenen:

• Er is géén rol voor de deelnemer
• Er hoeft géén offerte te worden opgesteld
• Er is géén bezwaarmogelijkheid
• Er is géén vrije keuze van uitvoerder
• Er is alleen wél een plicht (voor het ontvangende fonds) om de deelnemer te informeren

Uiteindelijk heeft dit alles geleid tot twee nieuw in te richten processen. Het eerste proces is waardeoverdracht klein pensioen uitgaand. Dit wordt gecombineerd met het vervallen van hele kleine pensioenen.

Als bron gebruikt TKP dezelfde gegevens (en bedragen) die TKP ook aan het NPR (Nationaal Pensioen Register) verstrekt. Deze gegevens kan de deelnemer ook zelf op mijnpensioenoverzicht.nl zien. Uit deze bron wordt een selectie gemaakt van deelnemers met een pensioen onder de afkoopgrens. Vanuit deze selectie komen de hele kleine pensioenen (meteen) te vervallen. Deze deelnemers worden met een kenmerk geregistreerd, zodat hier jaarlijks over kan worden gerapporteerd. Dit is verplicht in het jaarverslag van het pensioenfonds.

Van de groep die overblijft wordt bij het NPR uitgevraagd of er een actief dienstverband elders is. Als dat zo is, wordt de contante waarde van de aanspraak bepaald en de overboeking gedaan naar het rekeningnummer dat is meegekomen bij het antwoord op de uitvraag bij het NPR.

Het tweede proces is waardeoverdracht klein pensioen inkomend. Hierbij krijgt TKP namens het ontvangende fonds op een fonds-specifieke rekening een bedrag binnen van het latende fonds. Op basis van de gegevens die bij dit bedrag worden opgeleverd (en die het latende fonds van het NPR heeft ontvangen), weten we bij TKP voor welke deelnemer dit is. We zetten dit bedrag om in een pensioenaanspraak (we rekenen de contante waarde om) en registreren dit in het systeem. Vervolgens gaat de wettelijk verplichte brief uit naar de deelnemer.

In beeld zien beide processen samen er dan als volgt uit:

Processtappen 1 (stopbrief) en 5 (ontvangstbrief aan deelnemer) zijn stappen op het gebied van (wettelijk verplichte) communicatie. Hierover kunt u meer lezen in het artikel van 2 juli.

Het geautomatiseerde proces begint bij processtap 2. De overdragende pensioenuitvoerder vraagt bij het Nationale Pensioenregister (PR in bovenstaande afbeelding) uit of de betreffende deelnemer elders actief pensioen opbouwt en, zo ja, bij welke pensioenuitvoerder.

In processtap 3 reageert het NPR met een ‘ja’ inclusief de ID en het bankrekeningnummer van de pensioenuitvoerder en het klantherkenningsnummer van de deelnemer bij de nieuwe pensioenuitvoerder. Als het NPR reageert met een ‘nee’, dient de uitvraag minimaal jaarlijks herhaald te worden, gedurende vijf jaar.

In processtap 4 (bij een ‘ja’) stelt de overdragende pensioenuitvoerder de overdrachtswaarde vast en maakt deze over naar de nieuwe pensioenuitvoerder. 

Bij het overmaken van de overdrachtswaarde wordt als omschrijving/kenmerk het identificerende gegeven van de deelnemer bij het ontvangende pensioenfonds opgenomen. Als extra controlemiddel wordt dit gegeven aangevuld met de geboortedatum.

Op 1 maart 2018 is de Wet waardeoverdracht klein pensioen van kracht geworden. De wet regelt dat kleine pensioenen worden samengevoegd tot één groter pensioen. Vroeger werden deze pensioenen vaak afgekocht. Nu blijven ze behouden voor de deelnemer en houden ze de oorspronkelijke bestemming: een goede oudedagsvoorziening.

De belangrijkste aspecten van de wet op een rij:

• Een pensioenuitvoerder heeft geen recht meer op tussentijdse afkoop van pensioenen onder de afkoopgrens. Dit is vervangen door een recht op automatische waardeoverdracht. De overdragende pensioenuitvoerder zit dus ‘aan het stuur’. Iedere pensioenuitvoerder moet zelf bepalen of hij gebruik wil maken van het recht op automatische overdracht.
• De ontvangende pensioenuitvoerder is verplicht om aan een waardeoverdracht klein pensioen mee te werken en mag deze niet weigeren.
• Onder een klein pensioen wordt verstaan (in 2018): een aanspraak vanaf € 2,01 en de afkoopgrens van € 474,11 bruto per jaar. Dit wordt dan niet langer afgekocht, maar gaat over naar de volgende pensioenuitvoerder.
• Na ten minste vijf jaar en minimaal vijf vergeefse pogingen om de waarde over te dragen naar een nieuwe pensioenuitvoerder, mag er alsnog afgekocht worden.
• Verder regelt de wet dat hele kleine pensioenen (een aanspraak van maximaal € 2 bruto per jaar) vervallen aan het fonds.