Spring naar inhoud

Nieuwe pensioenstelsel: gevaar van informatie-overkill dreigt

Deelnemers gaan in het nieuwe pensioenstelsel hun risicoprofiel kiezen. Staat deelnemers een tsunami aan pensioencommunicatie te wachten? Karin Roeloffs, hoofd fiduciair management bij Aegon Asset Management, en Marjan Krol, consultant pensioencommunicatie bij TKP Pensioen, denken dat het gevaar van overkill inderdaad op de loer ligt. In de tweede editie van Investment Officer raden zij de sector aan om eerst te onderzoeken waar deelnemers behoefte aan hebben: ‘Ga uit van wat mensen écht willen weten.’

De hamvraag blijft voor deelnemers: hoeveel krijg ik als ik met pensioen ga? Dat gaat fluctueren en hangt ook af van het beleggingsbeleid. Krol: ‘Bij de huidige DC-regelingen kunnen deelnemers via een dashboard op beleggingsniveau zien wat de opbrengst is van hun pensioengeld. De opbouw van het kapitaal is inzichtelijk, en je kunt op de site doorklikken naar de fondsen waarin wordt belegd en zien hoe die presteren.’

‘Dit zal ook het geval zijn bij de flexibele premieregeling (fpr). Bij de solidaire premieregeling (spr) is het lastiger om dat tot hetzelfde niveau te doen, omdat deelnemers daar deel uitmaken van een collectief. Bij TKP merken we bovendien dat een groot aantal deelnemers vooral de ontwikkeling van het totale individuele kapitaal wil zien.’

Roeloffs beaamt dat het belangrijk is om eerst de behoefte te bepalen: ‘Hoeveel informatie kan die deelnemer eigenlijk aan? Wij zijn als professionals bijvoorbeeld benieuwd naar de tracking error van een beleggingsportefeuille, maar de gemiddelde deelnemer kan daar weinig mee.’

Meer emotie, minder cijfers

Emoties spelen in communicatie een grote rol, wat lastig is voor een branche die gewend is om te sturen op cijfers. Hoe kan een asset manager of fiduciair manager een pensioenfonds daarin ondersteunen? Roeloffs: ‘Wij leveren aan de administrateur de  informatie over de beleggingen die uiteindelijk naar de deelnemers gaat. We communiceren nooit rechtstreeks, dat is niet onze taak. Ik verwacht dat wat we vertellen gedetailleerder wordt.’ 

Digitalisering speelt een grote rol, deelnemers verwachten steeds meer personaliseerde communicatie die snel toegankelijk is. Krol: ‘90 tot 95 procent van de vragen en informatiebehoefte kunnen wij afhandelen via de website. De resterende 5 procent gaat uiteindelijk toch persoonlijk contact opnemen. Wat goed werkt is gelaagde communicatie; uit ons onderzoek bleek dat door deelnemers pas op een diepere laag beleggingsinformatie gewenst is.’

Straks moet de risicohouding uitgevraagd worden bij de deelnemers, op basis waarvan het beleggingsbeleid wordt bepaald.  Mogelijk melden zich straks nieuwe partijen om dit risicobereidheidsonderzoek uit te voeren. Roeloffs: ‘Dat moet iedere vijf jaar opnieuw. Ik verwacht dat het zoiets wordt als met ALM-studies; sommige consultants gaan zich daarin specialiseren.’ Verzekeraars lijken een voorsprong te hebben. Roeloffs: ‘Ervaring met DC-regelingen helpt zeker. Denk je alleen in termen van DB, dan ben je zeker geen voorloper in dit traject.’ 

Het grote publiek weet (misschien) dat er een nieuw pensioenstelsel in aantocht is, maar daar houdt het op. Medio dit jaar komt het eerste concrete communicatiemoment: de keuze om een deel van het pensioen ineens uit te laten keren door mensen die vanaf 1 januari 2023 stoppen met werken. Wordt het een kick-off moment? Krol: ‘Per 1 juli krijgen mensen die bijna met pensioen gaan daar informatie over, maar dat presenteren we niet nadrukkelijk als een gevolg van het nieuwe pensioenstelsel. We kiezen ervoor om het rustig te houden qua communicatie, omdat we deelnemers nog niet kunnen vertellen wat er verder concreet verandert.’

Intensiever samenwerken

Het nieuwe stelsel lijkt nog ver weg, maar rustig afwachten is er niet bij. TKP doet veel onderzoek: wat wordt er straks gecommuniceerd, aan wie en ook hoe? Dat betekent portalen aanpassen en verder digitaliseren. Krol: ‘Dat geldt niet alleen  voor ons, ik merk in werkgroepen van de Pensioenfederatie dat zo’n beetje alle partijen hier hard aan werken.’ Roeloffs denkt dat de samenwerking met de administrateur intensiever gaat worden. ‘We zullen straks op cohorten gaan communiceren met de administrateur, soms op maat. Die interactie wordt frequenter en diepgaander, ook over zaken als ESG. Krol:  Communicatieadviseurs moeten op hoofdlijnen meer begrijpen van het beleggingseffect, ook om deelnemers gerust te stellen. Zoals nu met de situatie in de Oekraïne, dan is het nodig om uit te leggen dat pensioen voor de lange termijn is.’ 

Een deel van de informatievoorziening kan door de sector samen worden opgepakt. De Pensioenfederatie en ook het ministerie  van SZW zijn daarmee bezig. Krol: ‘De basis is voor iedereen gelijk, het zou dat hetzelfde verhaal wordt – in de fase waarin je de beginselen van het nieuwe stelsel moet uitleggen aan het grote publiek.’ Wordt het een tsunami aan communicatie of bewust heel weinig?

Roeloffs:  ‘Voor het invaren zal ongetwijfeld veel aandacht zijn in de pers. Vooral als het om de uitzonderingen gaat of als mensen het gevoel hebben dat ze iets mislopen of ze iets wordt afgenomen. Dat wordt best spannend.’

Bron: Investment Officer

Auteur