Het nieuwe pensioenstelsel ná 2027: wat staat ons te wachten?
Wat staat ons na 2027 te wachten? De 4 scenario’s die Netspar ontwikkelde – en waar ons Expertisecentrum aan meewerkte – geven ons een eerste blik in de toekomst. We weten dat in de jaren na de invoering van het nieuwe stelsel nog veel gaat veranderen. De scenario’s helpen ons om ons als sector goed voor te bereiden.
- Het overheid-individueel-scenario. Hierin is de overheid de belangrijkste aanbieder van verschillende pensioenkeuzes. Pensioendeelnemers kiezen zelf uit standaardpakketten.
- Het markt-individueel-scenario. Hierin is niet de overheid maar de markt de belangrijkste aanbieder. Voor pensioendeelnemers valt er veel (verplicht) te kiezen en daarbij hebben ze hulp nodig.
- Het markt-collectief-scenario. Hierin is de markt de belangrijkste pensioenaanbieder, maar hebben pensioendeelnemers weinig keuzemogelijkheden.
- Het overheid-collectief-scenario. Hierin is de overheid de belangrijkste aanbieder. Het pensioen wordt voor pensioendeelnemers vooral van bovenaf geregeld.
‘Een van de belangrijkste conclusies is dat er bij elk scenario een actieve overheid nodig is’
Voorbereid op later
Met de scenariostudies hebben we dus geen glazen bol in handen. Wel helpt het de betrokkenen om zich goed voor te bereiden op toekomstige ontwikkelingen. Fieke van der Lecq is als hoogleraar pensioenmarkten aan de Vrije Universiteit Amsterdam betrokken bij de scenariostudies: ‘De vragen die we met onze scenario-analyse wilden beantwoorden, zijn: Hoe wordt de pensioendeelnemer geholpen bij de financiële oudedagplanning? En wie is waar verantwoordelijk voor?’
Eén van de belangrijkste conclusies is dat er bij elk scenario een actieve overheid nodig is. Die moet bijvoorbeeld de wet- en regelgeving ontwikkelen om te zorgen dat alle betrokken partijen hun taken goed vervullen. Daarbij moet de overheid de privacy waarborgen en moeten toezichthouders meer samenwerken.
Belangrijke rol voor techbedrijven
In de meeste scenario’s spelen techbedrijven een grote rol in de pensioenvoorziening, de pensioenadministratie, het vermogensbeheer, de informatieverschaffing en advisering. Dit kan gunstig zijn voor pensioendeelnemers. Maar de overheid moet wel garanties inbouwen die ervoor zorgen dat marktpartijen eerlijk en ethisch handelen. Ook als zij de technologie gebruiken van techbedrijven.
Niet achterover leunen
‘We kunnen niet rustig wachten tot 2036,’ concludeert René Maatman. Hij is als hoogleraar vermogensbeheer en pensioenvraagstukken aan de Radboud Universiteit Nijmegen betrokken bij de scenariostudies. ‘Het wetgevingsproces duurt jaren. Dit betekent dat wij nu al, dus tijdens de transitie naar 2027, moeten nadenken over de mogelijke gevolgen in 2036. Want alleen dan kunnen overheid, werkgevers, pensioenuitvoerders, adviseurs én toezichthouders tijdig voorzien in de komende behoeften van pensioendeelnemers.’
Meer verdieping?
Benieuwd naar de volledige scenariostudies? Lees de paper Verantwoordelijkheidsverdeling rond planning pensioenvoorziening.