Consultatie Wet pensioenverdeling bij scheiding

In 2016 en 2017 hebben de ministeries van Sociale zaken en werkgelegenheid en van Justitie en veiligheid de Wvps geëvalueerd. De conclusie was dat deze wet tot op zekere hoogte voldoet, maar dat er doelstellingen zijn die de Wvps niet waar kan maken.

• U vindt de internetconsultatie hier

• Conversie als standaard. In de huidige Wvps heeft de ex-partner recht op uitbetaling van een deel van het ouderdomspensioen van de deelnemer, dus van degene die het pensioen heeft opgebouwd. Volgens het concept-voorstel krijgt de ex-partner nu een eigen recht op ouderdomspensioen. De helft van de waarde van het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen én de helft van de waarde van het partnerpensioen wordt omgezet (geconverteerd) in een eigen aanspraak op ouderdomspensioen.
  
  Conversie is in de huidige Wvps nog optioneel en er wordt niet veel gebruik van gemaakt. Volgens het concept-wetsvoorstel wordt conversie de standaard. Beide ex-partners mogen, in onderling overleg, hiervan afwijken.

• Waarom conversie? De reden om voor conversie als standaard te kiezen, is dat de huidige verdeling (pensioenverevening) tot gevolg heeft dat de ex-partner financieel afhankelijk blijft van de deelnemer. Daarnaast doet de ex-partner vaak geen verzoek aan de pensioenuitvoerder om het deel van het ouderdomspensioen rechtstreeks aan hem uit te betalen.
   
• Omvang van de conversie. Naast de helft van het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen, wordt ook slechts de helft van het tijdens het huwelijk opgebouwde partnerpensioen meegenomen in de conversie.
  
  Op dit moment schrijft de Pensioenwet voor dat het gehele tot de scheiding opgebouwde partnerpensioen als bijzonder partnerpensioen toekomt aan de ex-partner.
   
• Afwijkende afspraken. Beide ex-partners kunnen er bij de scheiding voor kiezen om af te wijken van de standaard-conversie. Zij kunnen bepalen dat de verdeling 50%-50% anders wordt (van 100-0% tot 0-100%) of dat ook het OP en het PP dat vóór het huwelijk is opgebouwd, in de conversie wordt betrokken.
  
  De pensioenuitvoerder krijgt een instemmingsrecht: hij wordt niet verplicht mee te werken aan de afwijkende keuzes, wanneer men afspreekt dat de ex-partner meer pensioenaanspraken of –rechten krijgt toebedeeld dan volgens de standaardverdeling verkregen zouden worden.
   
• Verevening als alternatief. Het blijft ook mogelijk dat beide ex-partners kiezen voor verevening, in plaats van conversie. In dat geval krijgt de ex-partner naast het recht op uitbetaling van de helft van het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen van de deelnemer, een bijzonder partnerpensioen ter grootte van de helft van het tijdens het huwelijk opgebouwde pensioen. Nu ontvangt de ex-partner naast een deel van het ouderdomspensioen nog een bijzonder partnerpensioen ter grootte van het gehele tot de scheiding opgebouwde partnerpensioen.
   
• Standaardafhandeling door pensioenuitvoerder. De pensioenuitvoerder ontvangt uit de Basisregistratie Personen (BRP) een melding van een scheiding. Vervolgens informeert de uitvoerder de beide ex-partners over de aanstaande conversie. Indien zij niet binnen zes maanden afwijkende afspraken bekend maken aan de uitvoerder, voert de uitvoerder de conversie door. Dat is onherroepelijk. Als later blijkt dat er toch afwijkende afspraken zijn gemaakt, moeten de beide ex-partners die afspraken zelf in de praktijk brengen.
   
• Overgangsrecht. Verevening blijft, naast conversie, bestaan, mede omdat deze mogelijkheid nodig is voor gevallen waarin partners in huwelijksvoorwaarden hebben vastgelegd dat zij de Wvps zullen volgen, of daar op een bepaalde wijze vanaf zullen wijken, in geval van beëindiging van het huwelijk.

De Wps zal niet van toepassing zijn op degenen die een einde maken aan het ongehuwd samenwonen. De ex-partner krijgt hier geen recht op een deel van het ouderdomspensioen van de deelnemer: er komt voor ex-samenwonenden geen recht op conversie of verevening. Als een pensioenuitvoerder daaraan wel wil meewerken, is dat mogelijk.

Er blijft wel recht op een bijzonder partnerpensioen voor de ex-partner van de deelnemer, ter grootte van 50% van het partnerpensioen dat in de samenwoonperiode is opgebouwd Partners moeten daar om verzoeken en daarbij gegevens over begin en einde van de samenwoonperiode moeten aanleveren, nu de uitvoerder deze niet uit het BRP kan verkrijgen.

• Is het te verdelen ouderdomspensioen kleiner dan eenmaal (nu: tweemaal) de afkoopgrens, dan krijgt de ex-partner geen recht op de helft van dat pensioen en vindt er ook geen conversie plaats.
  Er ontstaat in dat geval wel een bijzonder partnerpensioen. De pensioenuitvoerder mag bepalen dat geen bijzonder partnerpensioen wordt toegekend, als dat niet groter dan € 2 per jaar zou zijn. Dit deel van het partnerpensioen blijft dan beschikbaar voor de (gewezen) deelnemer.
  Bestaande zeer kleine bijzondere partnerpensioenen mogen vervallen.
• Er komt een recht op waardeoverdracht van conversiepensioen naar de eigen pensioenregeling van de ex-partner.
• Pensioenuitvoerders krijgen het recht om een klein conversiepensioen (onder de afkoopgrens) over te dragen naar een nieuwe pensioenuitvoerder van de ex-partner.
• De nieuwe wetgeving is van toepassing op scheidingen vanaf 1 januari 2021.

TKP is gestart met een business analyse om de gevolgen van de nieuwe wetgeving voor de uitvoering in kaart te brengen. Hoewel we het definitieve wetsvoorstel zoals dat bij de Tweede Kamer zal worden ingediend, moeten afwachten en er naar aanleiding van de internetconsultatie ook nog zaken kunnen veranderen, mag duidelijk zijn dat de impact van de nieuwe voorstellen fors zal zijn. Wij houden u op de hoogte.