Column: Invaren
Ik houd het op de duiding van het karakter van de pensioenovereenkomst (artikel 10 Pw nu: de pensioenovereenkomst houdt in: een uitkeringsovereenkomst, een kapitaalovereenkomst, of een premieovereenkomst). En verder: om te spreken van de Wet Verbeterde Premieregeling als we het over een pensioencontract hebben, dat is voor de jurist natuurlijk best tenenkrommend.
En wat te denken van ‘invaren’? Een term die tot nu alleen in de nautische wereld gebruikt werd.
Bij pensioenen wordt bij invaren bedoeld dat het pensioen dat is opgebouwd onder het huidige stelsel, overgeheveld wordt naar de nieuwe wereld en de daar geldende spelregels. Invaren is daarbij, zo schrijft de minister in de Hoofdlijnennotitie, de default en de toestemming van de deelnemer is niet nodig. We varen dus in tenzij, maar schrijven het niet wettelijk voor. Over het risico dat de deelnemer dit met succes bij de rechter aanvecht – DB wordt immers DC – verschillen pensioenjuristen van mening. Een besluit om niet in te varen – en DB, DB te laten – kan overigens ook nadelig uitpakken en daarom evengoed juridische claims uitlokken. Lastig.
Ik citeer de laatste paar zinnen van het antwoord van de minister op vraag 66 (van de 211 Kamervragen) over het invaren: ‘Het kabinet heeft de overwegingen [over al dan niet invaren, HB] bij de individuele pensioenfondsen en sociale partners willen laten. Elk pensioenfonds en de sociale partners vormen een eigen oordeel of sprake is van proportioneel invaren. Dat oordeel wordt getoetst door de daarvoor geëigende organen binnen het pensioenfonds’. Einde citaat. Geen wettelijke verplichting dus, maar het invaarbesluit moet wel, zoals de wet voorschrijft ‘evenwichtig’ zijn naar alle groepen deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden.
Wikipedia definieert invaren als: het met een vaartuig nauw water ingaan. Dat klinkt enigszins onheilspellend. De metaforen liggen natuurlijk voor het oprapen: Zitten we nog decennialang met 2 systemen opgescheept of maken we schoon schip? En wie gaat er eigenlijk over? De sociale partners of het fondsbestuur? Twee kapiteins op één schip gaat niet werken. Bij het invaren houdt DNB een oogje in het zeil en kijkt vooral naar de evenwichtigheid en of er niemand tussen wal en schip valt. En er komt een transitiecommissie voor het geval partijen het niets eens worden over de te varen koers.